De Vlaamse Ardennen, dat smaakt!

Naar de Vlaamse Ardennen kom je ook om van authentieke streekproducten te genieten. Maak kennis met Geraardsbergse mattentaarten, geutelingen uit Elst, Balegemse jenever en Oudenaards bruin bier: stuk voor stuk topproducten, gebaseerd op eeuwenoude recepten die van generatie op generatie werden doorgegeven. Want in de Vlaamse Ardennen kennen we 'the good life' maar al te goed!

Geraardsbergse mattentaart: beschermd Europees streekproduct

De Geraardsbergse mattentaart is het bekendste streekproduct van België. Met sporen die teruggaan tot de 13de eeuw is hij bovendien het oudste gebak ter wereld. Mat ontstaat door drie delen volle rauwe melk en één deel karnemelk te laten samenklonteren, te zeven en een nacht in de koelkast te laten uitlekken. De andere ingrediënten zijn eieren, amandelen, suiker en bladerdeeg. De lokale bakkers stelden al in 1665 een kwaliteitsreglement op. De Europese Commissie gaf de Geraardsbergse mattentaarten dan ook met recht en reden het label ‘beschermde geografische aanduiding’. Dat houdt in dat alleen taartjes die in Geraardsbergen of het aangrenzende Lierde volgens het originele recept worden gebakken, zich échte Geraardsbergse mattentaarten mogen noemen. Er mag ook uitsluitend melk van plaatselijke boeren worden gebruikt.

Kortom, een trip naar de Vlaamse Ardennen is niet compleet als je niet minstens één Geraardsbergse mattentaart hebt geproefd. Op deze handige mattenkaart staan alvast 24 adressen waar je 'the real thing' naar hartenlust kan uitproberen. Wedden dat je het niet bij één poging zal houden? En dankzij het recept op de mattenkaart bak je binnenkort zowaar je eigen mattentaarten!

Geutelingen: luchtiger en smeuïger dan een pannenkoek

Voor een tweede zoete delicatesse uit de Vlaamse Ardennen verplaatsen we ons naar Elst, deelgemeente van Brakel. Een Geuteling - Oudnederlands voor 'gegoten koek' - lijkt een beetje op een dikke pannenkoek, maar is veel luchtiger en smeuïger. Een beslag op basis van melk, bloem, eieren, gist, zout en een snufje kaneel wordt in een gloeiend hete oven op een kleitegel gegoten. Met als onnavolgbaar resultaat: een malse en verrukkelijk geurende Geuteling die zachtjes wegsmelt in je mond.

De inwoners van Elst bakten de Geutelingen traditioneel op 9 februari, de feestdag van de heilige Apollonia. Na verloop van tijd stierf het gebruik een stille dood, maar sinds 1972 zijn de Geutelingen weer helemaal alive and kicking. Lieselotte en Pieter gaan elk jaar van september t.e.m. mei in hun Geutelingenbakkerij aan de slag met het aloude familierecept. Ze maken daarbij gebruik van 100% natuurlijke en hoofdzakelijk lokale grondstoffen. Daarnaast heeft Elst ook een heus Geutelingenmuseum en worden er jaarlijks Geutelingenfeesten georganiseerd.

Zin in een stukje gebakken erfgoed als ontbijt of tussendoortje? Met uitzondering van de zomermaanden zijn de Geutelingen tegenwoordig op heel wat plaatsen in de Vlaamse Ardennen te koop. 

Stokerij Van Damme: de enige echte Balegemse graanjenever

De laatste warme landbouwstokerij van de Benelux? Die vind je in Balegem, deelgemeente van Oosterzele. De originele en nog steeds operationele stookinstallatie is zo uniek dat ze inmiddels beschermd erfgoed is. Zeven generaties lang al verbouwt Stokerij Van Damme zelf het graan voor haar jenever. Je kan er op afspraak de zes stappen van het ambachtelijke stookproces van dichtbij komen volgen: malen, weken, gisten, stoken, rijpen en versnijden … En proeven, want dat hoort er natuurlijk ook altijd bij. Ga je in het koffiehuis met jeneverwinkel voor de gelauwerde O’de Flander Balegemse graanjenever van 41%? Of verkies je de jonge graanjenever van 31%, de oude, karaktervolle van 51% of de Balegemse citroen- of kriekenjenever? Probeer ze gerust allemaal! Maar regel dan wel een chauffeur om je veilig thuis te brengen.

Roman: de oudste familiebrouwerij van België

Brouwerij Roman uit Mater (Oudenaarde) is wereldwijd bekend om haar rijke assortiment ambachtelijk gebrouwen bieren. En dat al bijna 5 eeuwen lang: sinds 1545, om precies te zijn. Intussen is al de veertiende generatie aan zet. Traditioneel vakmanschap, oog voor kwaliteit en doorgedreven perfectionisme lagen in de loop der jaren aan de basis van felgesmaakte speciaalbieren als Sloeber, de Ename abdijbieren en Gentse Strop. Met Adriaen Brouwer houdt Roman bovendien de roemruchte traditie van het Oudenaards bruin bier in ere. Vanaf voorjaar 2025 kan je de brouwerij na reservatie opnieuw bezoeken (inclusief proeverij). 

Brouwerij Liefmans: unieke fruitbieren aan de oever van de Schelde

Ook Liefmans kijkt inmiddels terug op meer dan 300 jaar Oudenaardse brouwgeschiedenis. In het brouwersmuseum zijn de originele installaties van Jacobus Liefmans nog altijd te zien. Begin 1900 legde de brouwerij zich toe op de ambachtelijke productie van fruitbieren op basis van oud bruin en verse lokale krieken. Resultaat is een uniek zuurzoet smakenpalet. Het brouwproces werd in de loop der tijden steeds verder geperfectioneerd en koppelt respect voor de traditie aan innovatieve technieken. Je kan het allemaal met je eigen ogen gaan bekijken, gekoppeld aan twee consumpties van Liefmans-bieren. 

Brouwerij Van Den Bossche: traditie en erfgoed in een glas

Herzele heeft ook al een familiale, artisanale en geklasseerde brouwerij met naam en faam. Bij Van Den Bossche worden al vier generaties lang bekende bieren als Pater Lieven, Lamoral en Buffalo gebrouwen. Goed gemaakte, nobele producten met een verhaal, daar tekenen ze voor. Liefde en passie voor bier en respect voor erfgoed en traditie: dat is de succesformule waarmee brouwerij Van Den Bossche geregeld nieuwe initiatieven blijft ontplooien. Je kan tijdens een persoonlijke rondleiding mét degustatie ontdekken hoe dat allemaal in zijn werk gaat

Biogeitenboerderij De Volle Maan: puur natuur

Op biogeitenboerderij De Volle Maan in Sint-Lievens-Houtem leveren liefst 600 geiten de rauwe melk voor overheerlijke ambachtelijke biologische kaas. In de winter worden ze gevoed met kwalitatief voer, in de zomermaanden doen ze zich op de weilanden te goed aan klaver en paardenbloemen. En dat proef je! De gepassioneerde kaasmakers van De Volle Maan gebruiken uitsluitend natuurlijke middelen. Elk kaasje is uniek en wordt met de hand uitgeschept, gedraaid, gekruid en ingepakt.

Op de boerderij zelf kan je zes dagen per week terecht in het charmante hoevewinkeltje. Naast de eigen productie (kaas, ijs, yoghurt, rauwe geitenmelk, seizoensgebak, confituur …) bestaat het aanbod er onder meer ook uit biologisch brood en natuurlijke en biologische wijnen.

Verder kan je ook een rondleiding boeken én zelfs overnachten in de B&B.

Hoevewinkel De Vierhoekhoeve: alles huis- en handgemaakt

Ook het kleine Gijzenzele (Oosterzele), in het uiterste noorden van de Vlaamse Ardennen, kan prat gaan op een familiale boerderij met een hoevewinkel van formaat. De Vierhoekhoeve verkoopt uitsluitend huis- en handgemaakte, ambachtelijke en verse producten: confituren van eigen fruit, kazen, fijne vleeswaren, desserts, roomijs, verse hoevemelk, soep, koudgeslingerde honing, vlierbloesemaperitief, artisanaal sap …Kortom, het beste van wat de moestuin, het bijenbos en de malse weides van De Vierhoekhoeve te bieden hebben.

‘De Vierhoekhoeve’ zet de deuren open voor groepen en  organiseert een waaier aan activiteiten waarbij je een glimp opvangt van het boerenleven. Bij elke activiteit krijg je een korte voorstelling van wat het landbouwbedrijf zoal in zijn mars heeft, van boerderijklassen en -vakanties over familiefeesten tot workshops in het kaasatelier.

Koop je eindejaarscadeautjes bij De Streekboetiek

De Streekboetiek in Sint-Lievens-Esse biedt een uniek assortiment streekproducten uit de meest smaakvolle regio van Vlaanderen. Je vindt er bijvoorbeeld pittige streekbiertjes, calvados van plaatselijke appelen, chocola, speculaas, koffie, rillettes en verrassingsmandjes met een assortiment van dat alles. Allemaal in een originele en unieke geschenkverpakking waar je blij van wordt.

 Stel zelf een geschenkpakket op maat samen of geef je wensen door voor een pakket dat speciaal voor jou wordt samengesteld. De boetiek heeft een persoonlijke bezorgservice maar afhalen kan ook, zowel binnen de openingsuren als daarbuiten.

Drie authentieke cafeetjes

Wil je graag in alle rust op een authentieke plek genieten van al het lekkers dat de Vlaamse Ardennen te bieden hebben? Dan moet je zeker eens een paar van die oergezellige cafeetjes en restaurantjes bezoeken die zo typisch zijn voor deze regio.

In Etikhove (Maarkedal) is Hofke ter Musse alvast een prima keuze. In de oude stallingen van de hoeve werd een vintage café ondergebracht. Naast het ruime aanbod aan lokale bieren zijn er ook heel lekkere versnaperingen. Pizza’s, quiches en geutelingen worden bereid in de traditionele houtgestookte oven. 

Taverne ’t Hol van Pluto in Sint-Blasius-Boekel (Zwalm) heeft ruim 85 bieren in petto, waaronder heel wat regionale toppers. Voeg daar nog een aantrekkelijke eetkaart aan toe en je beseft waarom het hier zo vaak bakje vol is.  's Winters verspreidt de Leuvense stoof een knusse warmte, in de zomer lonkt de paradijselijke tuin.

Dikkele (Zwalm) is een piepklein dorpje vol nostalgische charme. Dorpsherberg De Casino is een verplichte stop voor al wie helemaal weg is van de sfeer van weleer: een bruin café /restaurant waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan maar het biergamma wel helemaal op punt staat.

En er is meer. Veel meer!

Maar eigenlijk is er in elke uithoek van de Vlaamse Ardennen, hoe klein ook, altijd wel een leuk café, fijn restaurant of zonnig terras waar het zalig toeven is en waar (h)eerlijke regionale delicatessen met veel liefde voor jou op tafel worden gezet. Welkom in de Vlaamse Ardennen … en smakelijk!